Programma

Samenvatting
Het aantal mensen met dementie in Nederland neemt in de komende jaren sterk toe. Mensen met dementie hebben veel zorg en ondersteuning nodig. Dat zorgt voor moeilijke keuzes, zowel voor mensen met dementie en hun naasten als voor de samenleving als geheel. Welke belangrijke veranderingen vinden er plaats? En welke opties hebben we om die stijging op te vangen?

Samenvatting
Nagenoeg alle mensen met dementie krijgt te maken met onbegrepen gedrag zoals initiatiefverlies, somberheid, slaapproblemen of prikkelbaarheid. Deze gedragsveranderingen zijn vaak lastig om mee om te gaan en zorgen er dikwijls voor dat mensen met dementie niet meer thuis kunnen wonen. Dr. Willem Eikelboom is recent in het Alzheimercentrum Erasmus MC gepromoveerd op onbegrepen gedrag in de beginfase van de ziekte van Alzheimer. Hij heeft onderzoek gedaan naar de prevalentie, diagnostiek en behandeling van onbegrepen gedrag op de geheugenpolikliniek in het ziekenhuis. In deze presentatie zal hij laten zien hoe vaak onbegrepen gedrag voorkomt bij mensen die met dementie de geheugenpolikliniek bezoeken. Ook staat hij stil bij verschillen tussen mannen en vrouwen. Met innovatieve machine learning technieken heeft hij elektronisch patiëntendossiers bekeken om te onderzoeken of zorgprofessionals en naasten hetzelfde onbegrepen gedrag zien bij mensen met dementie. Vervolgens wordt er een overzicht gegeven van de huidige zorg voor onbegrepen gedrag in het ziekenhuis: welke knelpunten ervaren zorgprofessionals op de geheugenpolikliniek en wat is hun visie op de zorg voor deze klachten? Er wordt een methode gepresenteerd waarmee onbegrepen gedrag systematisch in kaart kan worden gebracht en aanknopingspunten biedt voor behandeling. Afsluitend wordt hij door klinisch geriater Kerst de Vries uitgedaagd om op basis van zijn ervaringen praktische adviezen te geven.

Samenvatting
De uitslag van een bezoek aan de geheugenpoli kan grote impact hebben op mensen. Heb je wel of geen dementie, of heb je misschien een grote kans om dementie te krijgen? En hoe ga je dan verder met je leven? Door patiënten te helpen om met een brede blik naar hun gezondheid te kijken, volgens het gedachtegoed van Positieve Gezondheid, komen wellicht aangrijpingspunten in beeld om de kwaliteit van leven zo hoog mogelijk te houden. Het proces van Samen Beslissen kan helpen als een patiënt er zelf niet goed uitkomt en hulp nodig heeft bij het maken van een besluit over passende vervolgstappen na de uitslag. Tijdens deze sessie lichten we de concepten Positieve Gezondheid en Samen Beslissen verder toe. We verkennen met elkaar waar tijdens de nazorg voor patiënten mogelijkheden liggen om Positieve Gezondheid en Samen Beslissen in de praktijk te brengen.

Samenvatting
In een korte tijd werden in het Jeroen Bosch Ziekenhuis meerdere patiënten gediagnosticeerd met de ziekte van Creutzfeldt-Jakob, een zeldzame vorm van dementie. Wat zijn de common links in deze casussen? Welke clues zijn er in de anamnese en het lichamelijk onderzoek? Hoe helpt aanvullend onderzoek je verder en wat zijn de nieuwste inzichten bij prionziekten?

Multimodale diagnostische testen in de klinische praktijk

Over TAP-dementia
Het nationale onderzoek consortium TAP-dementia heeft als doel om het diagnoseproces van dementie te verbeteren. TAP-dementia staat voor Tijdige, Accurate en gePersonaliseerde diagnose van dementie.

Onderzoekers uit heel Nederland slaan de handen ineen om de diagnose van Alzheimer én van andere vormen van dementie te verbeteren. Dit is van groot belang voor patiënten en hun omgeving, maar ook voor behandelend artsen. Daarnaast is het vaststellen van een goede diagnose het startpunt om in de toekomst betere behandelingen en medicijnen te ontwikkelen.

Voor de ziekte van Alzheimer zijn de afgelopen jaren belangrijke stappen gezet. Zo kan de hersenschade van de ziekte nu met zekerheid tijdens het leven worden vastgesteld. Voor andere ziektes die dementie veroorzaken kan dit nog niet. Het gaat dan bijvoorbeeld om vasculaire dementie, dementie met Lewy bodies en fronto-temporale dementie. Ook deze ziektes moeten beter en sneller vastgesteld worden.

Om dit te bereiken gaan de partners binnen TAP-dementia:

• Nieuwe testen ontwikkelen
• Kijken of nieuwe en bestaande testen goed werken
• De testen die goed werken gebruiken in de praktijk

Over de lunchsessie
Tijdens deze lunchsessie willen we graag met jou van gedachten wisselen over een aantal vragen, zoals:

• Hoe en wanneer gebruik je momenteel diagnostische testen?
• Voor welke ziekteprocessen zouden nieuwe diagnostische testen hard nodig zijn?
• Hoe stel je een diagnose van gemengde pathologie?
• Welke hindernissen moeten in de klinische praktijk worden overwonnen bij het diagnosticeren van dementie?

De inzichten uit deze sessie koppelen we terug aan de onderzoekers van TAP-dementia.

Voor wie is deze sessie bedoeld?
Neurologen, geriaters, en alle andere clinici op een geheugenpoli die willen meedenken diagnostische testen in de praktijk.

Waarom aansluiten bij deze lunchsessie?
We weten inmiddels dat de werkwijzen op geheugenpoliklinieken verschillen. Tijdens deze sessie kan je gluren bij de buren en horen hoe anderen werken. Daarnaast is het voor onderzoek van groot belang om aan te sluiten bij lacunes en behoeften uit de praktijk om maximale impact behalen. Door aan te sluiten bij deze sessie kun je ook jouw stem laten horen!

De NGN werkgroep ‘Kwaliteitsaanbevelingen Geheugenpoli’ organiseert tezamen met de NVN-werkgroep Cognitieve neurologie, de NIP-sectie Neuropsychologie en de NVKG-sig Dementie een discipline-overkoepelend overleg. In deze interactieve lunchsessie zullen aan de hand van enkele thema’s praktijkervaringen op de Geheugenpoli uitgewisseld worden.

Zorg voor  goed geïnformeerde patiënten op de geheugenpoli!
Introductie

Het stellen van een diagnose is belangrijk voor mensen die voelen dat er iets aan de hand is. De stap om naar de geheugenpoli te gaan is een grote voor patiënten en hun familie. Goede informatie over het onderzoek op de geheugenpoli is daarbij cruciaal.

Uit eerder onderzoek (ABIDE-project) blijkt dat mensen met dementie en hun familieleden na een gesprek in de spreekkamer over diagnostiek met onbeantwoorde vragen achterblijven. Daarom is er een gesprekslijst ontworpen die mensen met dementie, hun naasten en artsen helpt. Daarnaast zijn er twee animaties ontwikkeld voor mensen die de geheugenpoli bezoeken zodat zij weten wat hen te wachten staat; de één over de eerste afspraak op een geheugenpoli en de ander over het uitslaggesprek.

Animatie eerste afspraak: https://www.youtube.com/watch?v=l5zFk4cPCiE

Animatie uitslaggesprek: https://www.youtube.com/watch?v=sP6QsYQhI-c

Over de lunchsessie

Er zijn meerdere manieren om tot een diagnose te komen. Geheugenpoli’s hebben ieder hun eigen werkwijze. Tijdens deze lunchsessie willen we graag met jou van gedachte willen wisselen over een aantal vragen, zoals:

• Hoe bereidt jouw geheugenpoli patiënten voor op het eerste bezoek en uitslaggesprek?
• Wat bieden jullie aan informatiemateriaal?
• Hoe verloopt de communicatie tijdens deze bezoeken?
• Zou jij op jouw geheugenpoli gebruik willen maken van de beschikbare tools, zoals de gesprekslijst en animaties ? Zo ja, wat is daarvoor nodig?

Deze sessie wordt geleid door Vilans en Alzheimer Nederland, partners van het ABOARD project. Het ABOARD project doet o.a. onderzoek naar hoe we de informatievoorziening rondom dementie-diagnostiek kunnen verbeteren. Hierbij borduren we voor op de resultaten, kennis en inzichten vanuit eerdere onderzoeken en beogen we deze te implementeren in de praktijk.

Waarom aansluiten bij deze lunchsessie?

Deze sessie biedt de mogelijkheid om kennis en ervaringen uit te wisselen m.b.t. de communicatie met patiënten en naasten. Daarnaast geeft het Vilans, Alzheimer Nederland én de NGN werkgroep Patiënten informatie input voor de implementatie van bestaande tools, zoals de gesprekslijst en animaties uit het ABIDE project én eventuele (door)ontwikkeling van (nieuwe) tools.

Samenvatting

Al meer dan 25 jaar worden Alzheimer Cafés, Trefpunten en Theehuizen aangeboden in Nederland, door vrijwilligers van de regionale afdelingen van Alzheimer Nederland, in een samenwerking met zorg- en welzijnsorganisaties.

Een Alzheimer Café is een plek waar mensen met dementie, hun familie en professionele hulpverleners elkaar maandelijks treffen, 10 keer per jaar. Meestal is er een programma dat elk jaar voor een groot deel wordt herhaald. De bezoekers kunnen ieder moment instappen. Allerlei onderwerpen worden op een deskundige manier behandeld, meestal via een interview met betrokkenen of andere deskundigen. Thema’s zijn o.a.: ‘Wat is dementie?’ Naast het informatieve deel is er veel tijd voor vragen, discussie, contacten, emoties en gezelligheid.

Een Alzheimer Café is bedoeld als een echt café, waarin alle voordelen van een gewoon café worden uitgebuit. Dat wil zeggen: je hoeft je niet van tevoren aan te melden, je kunt komen en gaan wanneer je wil, je kunt er iets drinken, er is vaak muziek, je kunt je verhaal kwijt, er is altijd wel een luisterend oor, en vooral: je kunt anoniem blijven zolang je daar behoefte aan hebt. Het is een uitje waar mensen met dementie en hun naasten samen naartoe kunnen gaan.

De 265 Alzheimer Cafés in het land vormen belangrijk knooppunt van informatie en het uitwisselen van ervaringen voor mensen met dementie en hun familie, zowel in de niet-pluisfase als direct na de diagnose en later in de dementie. Het is een mooi aanbod voor Geheugenpoli’s om naar door te verwijzen en mee samen te werken, en elkaar te versterken. Zo hoeft bijvoorbeeld een deel van de informatie niet op de Geheugenpoli te worden gegeven.

Graag laten wij de deelnemers aan het NGN Congres kennismaken met deze duurzame en relevante manier van ondersteuning van mensen die te maken krijgen met dementie.

Samenvatting
Bij het stellen van de diagnose dementie is het van belang om cognitieve stoornissen in kaart te brengen en te bepalen in hoeverre deze stoornissen interfereren met het zelfstandig uitvoeren van dagelijkse vaardigheden. De Amsterdam IADL-vragenlijst (A-IADL) kan hierbij een belangrijke rol spelen. In een pilotonderzoek werd geëxploreerd wat de behoeften, bevorderende en belemmerende factoren zijn voor de implementatie van de A-IADL op een geheugenpolikliniek van een topklinisch ziekenhuis. Hierbij werden zowel het perspectief van zorgverleners als het perspectief van naasten van patiënten onderzocht middels diverse kwalitatieve onderzoekmethoden. In deze presentatie een update van het lopende onderzoek naar de implementatie van de A-IADL op de geheugenpolikliniek.

Samenvatting
Sinds 1998 worden cholinesteraseremmers voorgeschreven bij patiënten met dementie. Op de polikliniek klinische geriatrie in het MCL is er destijds voor gekozen om cholinesteraseremmers aan te bieden aan patiënten met een mogelijke of waarschijnlijke ziekte van Alzheimer (CDR 1), Lewy body dementie (LBD) en dementie bij de ziekte van Parkinson. Na voorschrijven worden patiënten gevolgd door de verpleegkundig consulenten geriatrie.  Wij voerden een nadere analyse uit bij patiënten die het vepleegkundig spreekuur bezochten en zullen u de resultaten presenteren. Daarna discussiëren wij graag met u over verschillende werkwijzen ten aanzien van het al dan niet voorschrijven van cholinesteraseremmers en begeleiding van patiënten nadien.

Samenvatting
Werken in de zorg is voor velen een roeping; dit vormt een belangrijke kracht en drijfveer om je in te zetten voor goede zorg. Maar wat je grote kracht is, kan in situaties van grote werkdruk of andere uitdagingen ook je kwetsbare punt zijn: wat heb jij nodig om met plezier, energie en in goede samenwerking je werk te blijven doen? Nu en in de toekomst? Hoe zorg je goed voor elkaar en wat heb je van je werkgever nodig? In deze interactieve sessie gaan we op een informele en creatieve wijze aan de slag en komen er een aantal voorbeelden en praktische tools aan bod. Het doel is dat je met inspiratie en concrete tips weer naar buiten gaat!

Samenvatting
Een functionele stoornis is een van de (zeldzame) differentiaal-diagnoses bij patiënten met cognitieve klachten op de geheugenpolikliniek. Aanwijzingen voor een funcionele stoornis kunnen zijn een bizarre of inconsistente klachtenpresentatie, of bv aanwijzingen voor ‘onderpresteren’ tijdens ocgnitieve testen of neuropsychologisch onderzoek (prestatievaliditeit). Maar sluit een functionele stoornis eigenlijk wel een neurodegeratieve stoornis uit? Ik zal casuïstiek presenteren van patiënten waarbij de klachtenpresentatie en de uitval op prestatievaliditeitstoetsen hebben geleid tot een diagnose functionele stoornis, maar waarbij er toch onderliggende ziekten speelden (Alzheimer, FTD en CBD)

Samenvatting
Partner in Balans is een online ondersteuningsprogramma voor naasten van mensen met dementie, de ziekte van Parkinson en de ziekte van Huntington. Het programma is effectief bevonden, wanneer het programma wordt ingezet in de reguliere zorg verhoogt het de veerkracht van naasten met als doel voorkoming van overbelasting. Hoe werkt Partner in Balans, welke methodiek is effectief en hoe kun je als professional gebruik maken van deze eHealth tool? Dat zal in de sessie worden gedemonstreerd